بعد از هشت سال کش‌وقوس فراوان بر سر وضعیت سه‌راهی شرف‌آباد شهر کرمان و طرح‌های متعددی که برای آن پیشنهاد شد، در نهایت اعضای شورا اول اردیبهشت ماه جاری با تصویب ساخت تقاطع غیرهمسطح بر روی این نقطه مهم شهری موافقت کردند؛ تصمیمی که گویا ابعاد فنی و اعتباری آن با طرح های قبلی تفاوت هایی دارد.
به گزارش دل عالم به نقل از ایسنا، یکی از مهمترین مسیرهای ارتباطی برای هشت هزار نفر جمعیت شهر زنگی‌آباد در ۱۷ کیلومتری شمال شهر کرمان و شرف‌آباد به عنوان توابع آن، مسیر سه‌راهی موسوم به شرف‌آباد یا شهید حاج یونس زنگی‌آبادی است که بر روی بزرگراه امام رضا (ع) واقع شده و حلقه ارتباط‌دهنده پیرامون و حاشیه شهر کرمان نیز محسوب می‌شود.
سابقه این پروژه اینطور است که سال ۹۵ برنامه‌ریزان و مدیران شهری برای حل ترافیک سه‌راهی شرف‌آباد راهکارهایی از جمله ساخت روگذر، اصلاح هندسی به‌صورت همسطح و ایجاد دوربرگردان غیرهمسطح را پیشنهاد کردند که از میان پیشنهادهای مطرح در همان سال، ساخت روگذر با اقبال بیشتری روبه رو بود اما همه چیز در حد یک ایده تا سال ۹۹ باقی ماند.
بهمن سال ۹۹ کارشناسان شهری و مسئولان وقت شهر کرمان اعلام کردند ساخت تقاطع غیرهمسطح سه‌راهی شرف‌آباد کرمان در حال مطالعه است و به‌زودی عملیات اجرایی آن آغاز می‌شود؛ خیلی نگذشت که وعده بهمن ۹۹ در ۹ تیر ۱۴۰۰ عملیاتی شد و اجرای این پروژه تقاطع غیرهمسطح در دوره پنجم شورای شهر کلنگ خورد تا در دوره ششم شورا ساخت آن به اتمام برسد و افتتاح شود.
اما با روی کارآمدن مدیریت شهری دوره ششم، ساخت تقاطع غیرهمسطح بر روی سه راهی شرف‌آباد دوباره با اما و اگرهایی روبه‌رو شد؛ سعید شعرباف شهردار سابق کرمان گویا اعتقادی به ساخت تقاطع غیرهمسطح با مختصات وقت، بر روی سه راهی شرف آباد نداشت و ششم اردیبهشت ۱۴۰۱ در نشست علنی کمیسیون عمران و شهرسازی شورای اسلامی این شهر که به‌منظور بررسی وضعیت این تقاطع با حضور چند نفر از کارشناسان و استادان دانشگاه در رشته‌های معماری، شهرسازی و حمل‌ونقل و ترافیک برگزار شده بود به‌صراحت گفت که "نظر اعضای شورا برای ما مطاع است، اما تا زمانی که به این یقین نرسیم که مطالعات کامل است، هزینه نخواهیم کرد."
البته غیر از شهردار، بعضی اعضای شورای دوره ششم نیز بر ساخت تقاطع غیرهمسطح ایردهای فنی داشتند و وجود سه تقاطع غیرهمسطح به فاصله سه کیلومتر در طرح تفصیلی را دُرست نمی‌دانستند.
بعد از این مخالفت‌ها بود که عملیات ساخت تقاطع غیرهمسطح در سه راهی شرف آباد متوقف شد و شورا به شهرداری تاکید کرد بررسی «فوری و دقیق» انجام دهد تا راه‌حل موقت پیشنهادی برای این سه‌راهی پیدا کند و به این پرسش نیز پاسخ دهد که آیا مشکل این تقاطع با اصلاح هندسی حل می‌شود یا خیر؟.
در این شرایط، از این اتفاق زیاد نگذشته بود که شهرداری با وقفه‌ای چندماهه در نهایت مهر ۱۴۰۱ اعلام کرد اصلاح هندسی سه راهی شرف آباد به‌صورت همسطح در قالب تعریض مسیرها و کُندروها و باز کردن ۲ راست‌گرد اجرا خواهد شد.
اما این پایان ماجرای این سه راهی پرحاشیه نبود، در نهایت آذر ۱۴۰۱ مقرر شد برای سه‌راهی شرف‌آباد سناریوهای بیشتری ارائه و مطالعات کامل شود تا اینکه ۱۹ دی همان سال رییس کمیسیون عمران و شهرسازی شورای شهر کرمان در نشست علنی شورا از اتمام مطالعات اجرای سه راهی شرف‌آباد تا ۴۵ روز بعد خبر داد.
همه اینها گذشت تا به مرداد ۱۴۰۲ رسیدیم؛ منصور ایرانمنش عضو شورا اعلام کرد که مطالعات فاز یک تقاطع غیرهمسطح در سه راهی شرف‌آباد انجام شده و مطالعات فاز دوم نیز در حال انجام است که این پروژه کم کم به سمت مرحله فراخوان برای انتخاب پیمانکار خواهد رفت.
بعد از آن اما دیگر از سه راهی شرف‌آباد و ساخت تقاطع غیرهمسطح بر روی آن شنیده نشد تا اینکه فروردین امسال موضوع ساخت این تقاطع به عنوان یکی از موضوعات محوری نشست فوق‌العاده شورای شهر کرمان مطرح شد و در نهایت این طرح به تصویب رسید. اما سئوال های متعددی از جمله اینکه چرا فرایند تصویب این طرح طول کشید مطرح شده است.
ابهام های مربوط به این روند طولانی برای تصویب ساخت تقاطع غیر همسطح سه راهی شرف آباد را روز چهارشنبه در گفت‌وگو با محمد امینی زاده رییس کمیسیون حقوقی، نظارت و ارزیابی شورای شهر کرمان جویا شدیم که وی ضمن تشریح ابعاد ماجرا و دلایل این تاخیر توضیح مفصلی ارائه کرد و گفت: یک ماه مانده به پایان دوره پنجم شورای اسلامی شهر کرمان، قرارگاه خاتم الانبیاء تنها با تجهیز کارگاه، ساخت تقاطع غیرهمسطح شرف‌آباد را آغاز کرد.
وی ادامه داد: با شروع دوره ششم شورا دوباره موضوع ساخت تقاطع غیرهمسطح شرف‌آباد مطرح شد و اگر قراردادی با قرارگاه خاتم الانبیاء وجود داشت، امکان توقف فرایند عملیاتی نبود و نمی‌شد جلو کار را گرفت و ساخت این تقاطع انجام می‌شد اما در دوره پنجم شورا فرایند قانونی لازم با این قرارگاه انجام نشده بود و تنها یک توافق ضمنی و غیررسمی مطرح بود.
سوال جدی در مورد تقاطع غیرهمسطح
رییس کمیسیون حقوقی، نظارت و ارزیابی شورای شهر کرمان بیان کرد: در آغاز دوره ششم شورا (سال ۱۴۰۰)در مورد تقاطع غیرهمسطح شرف‌آباد، چهار سئوال جدی مطرح بود، نخست اینکه آیا در سال ۱۴۰۰، تخصیص چهار هزار میلیارد ریال از بودجه ۱۰ هزار میلیارد ریالی شهرداری برای یک پروژه ترافیکی در شهر توجیه دارد یا خیر؟ و دومین سئوال نیز اینکه در میان پروژه‌های ترافیکی، چه پروژه ای اولویت دارد، اتوبوس، خط بی ار تی، هوشمندسازی تقاطع ها یا ساخت تقاطع غیرهمسطح؟.
وی ادامه داد: سئوال سوم نیز این بود که اولویت ساخت بین تقاطع‌های شهر کرمان، کدام تقاطع غیرهمسطح است؟ و سئوال چهارم نیز این بود که از میان طرح‌های موجود چه طرحی باید برای تقاطع غیرهمسطح شرف آباد برگزیده شود؟.
چرا در آغاز دوره جدید تصویب نشد؟
امینی‌زاده تصریح کرد: در همان سال ۱۴۰۰ در پاسخ به این سئوال که آیا مطالعه‌ای در مورد اینکه میان تقاطع‌ها، تقاطع غیرهمسطح شرف‌آباد اولویت نخست باشد،انجام شده، پاسخ این بود که مطالعه‌ای انجام نشده است.
وی گفت: از طرفی بر اساس طرح تفصیلی موجود در سه راهی شرف‌آباد تقاطع غیرهمسطح پیش‌بینی نشده بود در حالی که در همین طرح وجود تقاطع غیرهمسطح در چهارراه ۲۴ آذر شهر کرمان تاکید شده بود.
امینی زاده اظهارداشت: نظر مجموعه این بود که تا زمان انجام مطالعات و تعیین‌تکلیف تقاطع غیرهمسطح شرف‌آباد، مشکل ترافیکی این سه‌راهی به‌صورت همسطح، برطرف شود، از این رو در قسمت غرب به شرق این سه‌راهی اصلاح هندسی انجام و مشکل غرب به شرق این سه راهی حل شد، اما مشکل شرق به غرب این سه‌راهی هنوز پابرجا که راهکار پیشنهادی آن هم اجرای دوربرگردان بود.
نظرات شورای ترافیک استان
وی بیان کرد:بر همین اساس برای حل مشکل این سه‌راهی و به طور خاص مساله غرب به شرق آن، پیشنهاد شد دوربرگردانی جلوتر از این سه راهی ایجاد شود که این پیشنهاد با مخالفت شورای ترافیک استان روبه‌رو شد.
رییس کمیسیون حقوقی، نظارت و ارزیابی شورای شهر کرمان اظهارداشت: در واقع در ابتدا ایده کلی این بود که در مورد سه‌راهی شرف‌آباد به سمت تقاطع غیرهمسطح نرویم و دلیل اصلی آن هم این بود که برای آن اصلا مطالعه‌ای وجود نداشت؛ در واقع در سال ۱۴۰۰ هزینه یک چهارم بودجه، چهار هزار میلیارد ریال برای یک طرح ترافیکی توجیهی نداشت.
وی گفت: در سال ۱۴۰۰ پیشنهاد شهرداری این بود که سه راهی شرف‌آباد را با هزینه خیلی کمتر می‌توان اصلاح کرد و به صورت همسطح این سه راهی باشد.
رییس کمیسیون حقوقی، نظارت و ارزیابی شورای شهر کرمان بیان کرد: در نخستین اقدام، طرح جامع ترافیکی شهر کرمان به تصویب رسید که طبق آن قرار شد سال ۱۴۰۱ این طرح انجام شود اما به دلیل برخی مسائل خارج از حوزه مدیریت شهری، با تاخیری چند ماهه این طرح انجام شد.
تاکید مشاور بر ساخت تقاطع غیرهمسطح
وی با بیان اینکه نظر مشاور طرح جامع ترافیک (دانشگاه تربیت مدرس تهران و به طور خاص دکتر صفار زاده) اولویت برای ساخت تقاطع غیرهمسطح در شهر کرمان تنها تقاطع سه راهی شرف‌آباد است تاکید کرد: در روز ۱۶ فروردین امسال نیز مشاور طرح جامع ترافیک اعلام کرد که میان طرح‌هایی که نیاز به تقاطع غیرهمسطح دارند اولویت نخست با سه راهی شرف‌آباد است.
رییس کمیسیون حقوقی، نظارت و ارزیابی شورای شهر کرمان اظهارداشت: در سال جاری در اظهارنظر مشاور طرح جامع ترافیک، همچنین اعلام شد که اجرای تقاطع غیرهمسطح در چهارراه ۲۴ آذر منتفی است، از این رو نگرانی ما مبنی بر اینکه اگر قرار باشد به فاصله سه کیلومتر از هم، سه تقاطع ( شهید رجایی، شرف‌آباد و ۲۴ آذر) وجود داشته باشد، برطرف شد.
امسال مطالعات تکمیل شد
وی اظهارداشت: مطالعات تکمیلی در مورد سه راهی شرف‌آباد تا ابتدای امسال اصلا وجود نداشت و به محض اینکه این اطلاعات از شهرداری به شورا رسید با ساخت تقاطع غیر همسطح بر روی این سه راهی موافقت شد.
شکل تقریبی تقاطع چگونه باشد؟
امینی‌زاده بیان کرد: نکته دیگری که وجود داشت این بود که اگر اولویت ساخت تقاطع است، شکل این تقاطع به چه صورت باشد؛ این موضوع در مورد سه راهی شرف‌آباد به گونه‌ای بود که در سال ۱۴۰۰ چند طرح برای آن با قیمت تقریبی چهار هزار میلیارد ریال پیش‌بینی شد.
وی اظهارداشت: در طرح پیشنهادی تقاطع غیرهمسطح برای سه‌راهی شرف آباد در سال ۱۴۰۰ مسیر اصلی شمال به جنوب برای این تقاطع درنظر گرفته شده بود، یعنی اصل را بر این گذاشته بودند که شرف‌آباد به خیابان جهاد متصل شود، اما مشکلی که در این طرح به صورت جدی به آن توجه نشده بود اینکه مساله اصلی رینگ(کمربندی) شهر یعنی شرق به غرب در نظر گرفته نشده بود.
سال ۱۴۰۰ امکان فیزیکی ساخت تقاطع وجود نداشت
رییس کمیسیون حقوقی، نظارت و ارزیابی شورای شهر کرمان گفت: انجام نشدن مطالعات در سال ۱۴۰۰ به حدی حاد بود که در طرح شمال و جنوبی که برای این تقاطع پیش‌بینی شده بود خط اصلی فاضلاب و خط اصلی فشار قوی برق آن محدوده هم در نظر گرفته نشده بود، از این رو بر اساس نظر کارشناسان، آن طرح که براساس آن تجهیز کارگاه هم شده بود، به هیچ عنوان امکان اجرای فیزیکی نداشت.
وی افزود: از این رو نظر نهایی مجموعه شهرداری بررسی بر اساس نظر مشاوران این شد که تقاطع غیرهمسطح شرف آباد برخلاف طرح قبلی که شمال به جنوب بود، به صورت شرق به غرب و تنها با ۲ هزار میلیارد ریال اجرا شود، یعنی چیزی حدود یک چهلم بودجه امسال. از یک چهارم بودجه به یک چهلم بودجه سالانه کاهش پیدا کرد.
امینی زاده اظهارداشت: با توجه به موارد گفته شده و براساس نظرات کارشناسی همان بهتر که ساخت تقاطع غیرهمسطح بر روی سه‌راهی شرف آباد در سال ۱۴۰۰ انجام نشد، چراکه اجرای پروژه با آن طرح، دچار مشکلات فراوانی می‌شد و چه‌بسا غیرممکن بود، ضمن اینکه ترافیک بزرگراه شرق به غرب را هم مرتفع نمی کرد.
چرا سال ۱۴۰۰ مخالفت کردید؟
وی درباره مخالفت خود در سال ۱۴۰۰ با این طرح نیز خاطرنشان کرد: بعضا سئوال می‌کنند که چرا سال ۱۴۰۰ با اجرای تقاطع غیرهمسطح مخالفت کردید اما اکنون موافق این موضوع هستید که در پاسخ باید گفت اکنون صورت‌مساله تغییر کرده و محتوای آن به طور کلی عوض شده است؛ هم مطالعات انجام شده اولویت را تایید کردند و از آن مهم‌تر طرح اجرایی هم به طور کامل تغییر کرد و بار مالی وارد بر شهرداری کاهش یافت.
رییس کمیسیون حقوقی، نظارت و ارزیابی شورای شهر کرمان تصریح کرد: بعد از تصویب اجرای تقاطع غیرهمسطح بر روی سه راهی شرف‌آباد، این طرح باید به مناقصه برود.
ساخت تقاطع مانع ساخت پل شهدای خلبان نیست
وی همچنین درباره برخی مسایل طرح شده از جمله این پرسش که احتمال کندن شدن یا به تعویق افتادن پروژه مهم پل خلبان(دسترسی شرق به غرب شهر) در بخش دیگری از شهر با احداث این تقاطع وجود خواهد داشت یا خیر، بیان کرد: البته سئوال بعدی که وجود داشت این بود که تخصیص ۲هزار میلیارد ریالی برای پروژه تقاطع غیرهمسطح بر روی سه راهی شرف‌آباد مانع اجرای فاز اول پل شهدای خلبان می‌شود یا خیر که باید تاکید کرد با پیش بینی ها، تخصیص منابع دچار مشکل نشود زیرا در بودجه امسال، چهار هزار میلیارد ریال برای تقاطع‌های غیرهمسطح در نظر گرفته شده و مشخص نشده که چقدر از این میزان برای پل شهدای خلبان باشد.
امینی زاده اظهارداشت: به طور قطع با تصویب ساخت تقاطع غیرهمسطح بر روی سه راهی شرف آباد، اجرای فاز اول پل شهدای خلبان دچار چالش نخواهد شد و طبق قول شهردار فاز نخست این پل تا انتهای سال انجام می‌شود.
ساخت تقاطع شرف‌آباد کاملا علمی است
وی بیان کرد: نگرانی در مورد سه راهی شرف‌آباد این بود که کار غیرعلمی نشود، از این رو اولویت سنجی‌ها و طرح‌های متعدد نیز در مطالعات تکمیلی این تقاطع انجام شد.
ساخت یکساله درصورت مهیا بودن شرایط
رییس کمیسیون حقوقی، نظارت و ارزیابی شورای شهر کرمان در عین حال تاکید کرد: اگر فرایند مناقصه برای تقاطع غیرهمسطح شرف آباد به خوبی صورت گیرد و تجهیز کارگاه انجام شود ساخت آن بیش از یکسال طول نخواهد کشید.
