نجمه سلیمانی ، به مناسبت ۲۴ مهر روز جهانی زنان روستایی و عشایری، با اشاره به اینکه: مصرف ادویه‌ها و گیاهان طعم‌دار برای درمان بیماری‌ها و یا معطر و خوش‌طعم‌کردن غذا و همچنین استفاده از آنها در تولید مواد بهداشتی و آرایشی با تاریخ بشر همراه بوده گفت: فرهنگ‌های مختلف از گیاهان متعددی برای طعم دادن به غذاهای مختلف استفاده می‌کنند و راز طعم غذاهای روستایی علاوه بر نحوه پخت و استفاده از آتش و اجاق‌های قدیمی، به نوع ادویه مصرف‌شده در آن غذاها مربوط است.
به گزارش دل عالم به نقل از روابط‌عمومی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان ؛سلیمانی افزود: در جوامع روستایی به سبب ارتباط نزدیک انسان و طبیعت و دانش بومی که نسل به نسل و سینه‌به‌سینه منتقل شده از ادویه‌های مخصوصی استفاده می‌شود که فرمول آن موجود نیست و در مغازه‌ها و فروشگاه‌ها عرضه نمی‌شوند. یکی از این ادویه‌ها نوعی ادویه مخصوص پلو با نام زیره دم پختو و متعلق به یکی از روستاهای شهرستان رابر در استان کرمان است.
وی تصریح کرد: هر یک از بانوان تولیدکننده با استفاده از هنر و دانش خود از گیاه ویژه‌ای در تولید ادویه بهره برده و زمان برداشت گیاه از کوه، میزان گیاه و نحوه اختلاط آن با سایر گیاهان برای تولید ادویه زیره دم پختو متفاوت بوده و مختص به هر خانواده می‌باشد و فروش آن به رستوران‌های خاصی در پایتخت محدود می‌شود.
نجمه سلیمانی افزود: برای تهیه این ادویه از گیاهان بومی کوه شأن، نظیر سریت، ازگن، زیره و نوعی گل وحشی استفاده می‌شود و پس از شست‌وشو و خشک‌کردن مواد اولیه، عملیات آسیاب‌کردن گیاهان کوهی به شکل دستی انجام می‌شود. سپس این گیاهان با سایر اجزای ادویه نظیر گلبرگ‌های گل محمدی، زردچوبه، هل و دارچین که با آسیاب الکتریکی پودر گردیده‌اند، مخلوط شده و به بازار هدف عرضه می‌شوند.زنان روستایی و عشایر معتقد هستند که این ادویه نه‌تنها برای طعم دادن، بهبود و افزایش جذابیت غذا استفاده دارد، بلکه نوعی داروی طب‌سنتی بوده و در تقویت‌کنندگی سیستم ایمنی و جلوگیری از بیماری‌های شایع در زمستان نقش دارد.
