روز مسجد را پشت سر گذاشتیم و امروز هم رحلت مردی است که مسجد و مساجد را مدیون او هستیم.
کسی که برگزیده شد تا دین خدا را در متن جامعه جاری کند، اقدامی بسیار سخت که با سختکوشی و هوشمندی پیامبر اکرم محقق و مسجد به عنوان پایگاه اصلی معرفی شد.
به همین مناسبت امروز به یکی از مساجد تاریخی کوهبنان می‌پردازیم و ضمن معرفی آن، خواهیم گفت که اسلام در کوهبنان چطور گسترش یافت و چگونه قلوب مردم را تحت تاثیر قرار داد.
مساجد قدیمی در کوهبنان نه تنها مکان‌هایی برای عبادت، نیایش و بندگی هستند، بلکه به عنوان گنجینه‌هایی از تاریخ و فرهنگ ایرانی اسلامی محسوب می‌شوند.
در گذشته کارکرد مساجد متفاوت بود به گونه ای که محلی برای صلح و آشتی، ازدواج ، برگزاری نشست های مشورتی. جمع آوری کمک های مردمی، ثبت نام و اعزام رزمندگان به جبهه و.... استفاده می شده است .
هر یک از مساجد کوهبنان با داشتن ویژگی‌های منحصر به فرد معماری و هنری، نقش مهمی در حفظ و انتقال میراث فرهنگی و تاریخی ایران دارند.
میر حسین مولایی از پیشکسوتان فرهنگی کوهبنان و عضو سابق شورای شهر در گفتگو با خبرنگار شهرستان گفت: مسجد امام خمینی(ره) کوهبنان یا مسجد بالاسری، یکی از بزرگترین و قدیمی ترین مساجد در شهرستان تاریخی و عارف پرور کوهبنان است که بعد از مسجد جامع کوهبنان واقع در محله انصار در مرتبه دوم قدمت قرار دارد.
وی خاطر نشان کرد: این مسجد در مرکز شهر کوهبنان در محله سید حسینی در جوار مسجد قدیمی برز (شیخیه)، حسینیه بزرگ و حسینه کوچک واقع شده با توجه به شواهد و اسناد تاریخی، بنای اصلی این مسجد در چهار قرن پیش توسط فردی به نام سید رحیم سبزواری از سادات جلیل القدس مشهد مقدس از اجداد سید حسن روح الامینی مشهور به سید حسن شیخ گذاشته شده و در طول تاریخ بارها بازسازی و توسعه یافته است.
عضو سابق شورای شهر کوهبنان افزود: مسجد امام خمینی کوهبنان نمونه‌ای بارز از معماری اسلامی و ایرانی است که در آن از آجر، کاشی‌کاری و پنجره های زیبا به نام مبارک امام استفاده شده که هر ساله گردشگرانی از جای جای ایران برای بازدید از آن به کوهبنان می‌آیند.
وی ادامه داد: معماری این مسجد بسیار ساده و در عین حال زیباست که از سیمان و آجر ساخته شده به دلیل حفظ اصالت و سبک معماری خاص، مسجد امام کوهبنان به عنوان یکی از آثار بی نظیر بایستی به ثبت ملی برسد.
مولایی ابراز داشت: مسجد امام خمینی کوهبنان دارای ستون‌ها و طاق‌های بلند و زیبایی است که همگی از آجر و سیمان ساخته شده که چشم هر بیننده ای را به تحیر وار می دارد.
وی گفت: بافت تاریخی کوهبنان در اطراف مسجد حضرت امام خمینی یک بافت بکر و دارای تک بناهای متعدد ارزشمند تاریخی و خانه‌های مسکونی است که از خصوصیات معماری مناطق سرد و کوهستانی مثل حیاط مرکزی، حوض، باغچه و از عمده مصالح خشت و گِل تبعیت می‌کند.
پیشکسوت فرهنگی کوهبنان افزود: مسجد امام خمینی کوهبنان با پیروی از معماری‌های خاص و سقف‌های گنبدی محیطی پر از آرامش و زیبایی را فراهم آورده تا در هنگام بازدید گردشگران از شکوه هر چه بیشتر این نماها لذت ببرند.
وی ادامه داد: این مسجد با زیبایی معنوی و ظاهری خود، نشان دهنده بخشی از تمدن، فرهنگ و تاریخ ایرانی اسلامی است شکوه معماری این مسجد نگاه هر مخاطبی را اسیر خود خواهد کرد.
مولایی بیان داشت: بنای جدید مسجد امام خمینی کوهبنان پس از استقرار نظام مقدس جمهوری اسلامی بر روی دو مسجد برز و جر گذاشته شد و به همت فرهنگیان و کارکنان ادارات و اهالی شهر کوهبنان احداث آن در اواسط دهه شصت رقم خورد.
وی خاطر نشان کرد: در جوار مسجد امام بازاری احداث شده البته بازار کوهبنان در هسته ی مرکزی شهر قرار دارد این بازار سنتی به زیبایی حول مسجد حضرت امام شهر کوهبنان بنا شده که نشان دهنده اهمیت مساجد در شکل گیری سایر بناهاست.
عضو سابق شورای شهر کوهبنان گفت: متاسفانه بازار مسجد امام کوهبنان بدلایل نامعلومی سال های متمادی است که چندان رونقی ندارد و بسیاری از مغازه های بازار بسته هستند.
وی ادامه داد: اغلب بازارها و راسته بازارهای شهر کوهبنان در گذشته در جوار مساجد ساخته می‌شدند و تجار و پیشه وران اغلب نماز ظهر و عصر را در آن جا می‌خواندند.
مولایی ابراز داشت: در گذشته نه چندان دور در جوار مسجد دو حمام کوچک و بزرگ بعنوان گرمابه عمومی خزینه ای نیز مخصوص بازاریان، شهروندان و مسافران وجود داشت که فقط در طول روز (قبل از ظهر برای اقایان و بعد از ظهر برای خانم ها) فعال بود البته حمام کوچک در مواقع اضطراری مورد استفاده قرار می گرفت که در دهه های گذشته به واسطه قرار گرفتن در مسیر اصلی خیابان طالقانی و خیابان شهید مظفری تخریب شد.وی ابراز داشت: حمام بزرگ مشهور به حمام چماه که روبروی دوشاب خانه (اولین مدرسه رسمی کوهبنان) واقع شده بود در گذر زمان دچار خسارت و سر در آن فرو ریخت بود که به همت میراث فرهنگی ثبت داده شد و به سبک سنتی بازسازی شد و مدتی بعنوان موزه مردم شناسی مورد استفاده قرار می گرفت ولی چند سالی است که کاربری خاصی ندارد.
پیشکسوت فرهنگی کوهبنان افزود: همچنین در تقاطع راستا بازار قدیم کوهبنان در جوار تیمچه علیخان تا جلوی اداره پست قدیم و تکیه شهید بهشتی نانوایی، عطاری، دکان‌های بقالی، چایخانه، مسگری، آهنگری و....در سراسر روز به کار مشغول بودند.
وی بیان داشت: امروز از فعالیت بازارهای قدیم در جوار مسجد جامع محله انصار و مسجد امام کوهبنان خبری نیست به گونه ای که آثار به جا مانده از بازار مسجد جامع طی سالیان گذشته به کلی تخریب شد.
مولایی خاطر نشان کرد: بخشی از بازار قدیم و تیمچه علیخان جنب مسجد امام چند سالی است که توسط میراث فرهنگی در حال بازسازی و زیبا سازی است.
عضو سابق شهر کوهبنان افزود: در جوار مسجد امام کوهبنان و حسینه بزرگ برج خشت و گلی مشهور به برج میر حسن (مشهور به شیخ الاسلام) قرار دارد که تاریخ دقیق ساخت آن مشخص نیست برجی که گذر عمر حالا ضربانش را کند کرده و خستگی قرن‌های متمادی بر چهره‌اش نشسته و در اثر زلزله شب یلدای سال ۹۶ بخش های عمده آن فرو ریخته و پاره ای از خشت و گل به جای مانده است.
کسی که برگزیده شد تا دین خدا را در متن جامعه جاری کند، اقدامی بسیار سخت که با سختکوشی و هوشمندی پیامبر اکرم محقق و مسجد به عنوان پایگاه اصلی معرفی شد.
به همین مناسبت امروز به یکی از مساجد تاریخی کوهبنان می‌پردازیم و ضمن معرفی آن، خواهیم گفت که اسلام در کوهبنان چطور گسترش یافت و چگونه قلوب مردم را تحت تاثیر قرار داد.
مساجد قدیمی در کوهبنان نه تنها مکان‌هایی برای عبادت، نیایش و بندگی هستند، بلکه به عنوان گنجینه‌هایی از تاریخ و فرهنگ ایرانی اسلامی محسوب می‌شوند.
در گذشته کارکرد مساجد متفاوت بود به گونه ای که محلی برای صلح و آشتی، ازدواج ، برگزاری نشست های مشورتی. جمع آوری کمک های مردمی، ثبت نام و اعزام رزمندگان به جبهه و.... استفاده می شده است .
هر یک از مساجد کوهبنان با داشتن ویژگی‌های منحصر به فرد معماری و هنری، نقش مهمی در حفظ و انتقال میراث فرهنگی و تاریخی ایران دارند.
میر حسین مولایی از پیشکسوتان فرهنگی کوهبنان و عضو سابق شورای شهر در گفتگو با خبرنگار شهرستان گفت: مسجد امام خمینی(ره) کوهبنان یا مسجد بالاسری، یکی از بزرگترین و قدیمی ترین مساجد در شهرستان تاریخی و عارف پرور کوهبنان است که بعد از مسجد جامع کوهبنان واقع در محله انصار در مرتبه دوم قدمت قرار دارد.
وی خاطر نشان کرد: این مسجد در مرکز شهر کوهبنان در محله سید حسینی در جوار مسجد قدیمی برز (شیخیه)، حسینیه بزرگ و حسینه کوچک واقع شده با توجه به شواهد و اسناد تاریخی، بنای اصلی این مسجد در چهار قرن پیش توسط فردی به نام سید رحیم سبزواری از سادات جلیل القدس مشهد مقدس از اجداد سید حسن روح الامینی مشهور به سید حسن شیخ گذاشته شده و در طول تاریخ بارها بازسازی و توسعه یافته است.
عضو سابق شورای شهر کوهبنان افزود: مسجد امام خمینی کوهبنان نمونه‌ای بارز از معماری اسلامی و ایرانی است که در آن از آجر، کاشی‌کاری و پنجره های زیبا به نام مبارک امام استفاده شده که هر ساله گردشگرانی از جای جای ایران برای بازدید از آن به کوهبنان می‌آیند.
وی ادامه داد: معماری این مسجد بسیار ساده و در عین حال زیباست که از سیمان و آجر ساخته شده به دلیل حفظ اصالت و سبک معماری خاص، مسجد امام کوهبنان به عنوان یکی از آثار بی نظیر بایستی به ثبت ملی برسد.
مولایی ابراز داشت: مسجد امام خمینی کوهبنان دارای ستون‌ها و طاق‌های بلند و زیبایی است که همگی از آجر و سیمان ساخته شده که چشم هر بیننده ای را به تحیر وار می دارد.
وی گفت: بافت تاریخی کوهبنان در اطراف مسجد حضرت امام خمینی یک بافت بکر و دارای تک بناهای متعدد ارزشمند تاریخی و خانه‌های مسکونی است که از خصوصیات معماری مناطق سرد و کوهستانی مثل حیاط مرکزی، حوض، باغچه و از عمده مصالح خشت و گِل تبعیت می‌کند.
پیشکسوت فرهنگی کوهبنان افزود: مسجد امام خمینی کوهبنان با پیروی از معماری‌های خاص و سقف‌های گنبدی محیطی پر از آرامش و زیبایی را فراهم آورده تا در هنگام بازدید گردشگران از شکوه هر چه بیشتر این نماها لذت ببرند.
وی ادامه داد: این مسجد با زیبایی معنوی و ظاهری خود، نشان دهنده بخشی از تمدن، فرهنگ و تاریخ ایرانی اسلامی است شکوه معماری این مسجد نگاه هر مخاطبی را اسیر خود خواهد کرد.
مولایی بیان داشت: بنای جدید مسجد امام خمینی کوهبنان پس از استقرار نظام مقدس جمهوری اسلامی بر روی دو مسجد برز و جر گذاشته شد و به همت فرهنگیان و کارکنان ادارات و اهالی شهر کوهبنان احداث آن در اواسط دهه شصت رقم خورد.
وی خاطر نشان کرد: در جوار مسجد امام بازاری احداث شده البته بازار کوهبنان در هسته ی مرکزی شهر قرار دارد این بازار سنتی به زیبایی حول مسجد حضرت امام شهر کوهبنان بنا شده که نشان دهنده اهمیت مساجد در شکل گیری سایر بناهاست.
عضو سابق شورای شهر کوهبنان گفت: متاسفانه بازار مسجد امام کوهبنان بدلایل نامعلومی سال های متمادی است که چندان رونقی ندارد و بسیاری از مغازه های بازار بسته هستند.
وی ادامه داد: اغلب بازارها و راسته بازارهای شهر کوهبنان در گذشته در جوار مساجد ساخته می‌شدند و تجار و پیشه وران اغلب نماز ظهر و عصر را در آن جا می‌خواندند.
مولایی ابراز داشت: در گذشته نه چندان دور در جوار مسجد دو حمام کوچک و بزرگ بعنوان گرمابه عمومی خزینه ای نیز مخصوص بازاریان، شهروندان و مسافران وجود داشت که فقط در طول روز (قبل از ظهر برای اقایان و بعد از ظهر برای خانم ها) فعال بود البته حمام کوچک در مواقع اضطراری مورد استفاده قرار می گرفت که در دهه های گذشته به واسطه قرار گرفتن در مسیر اصلی خیابان طالقانی و خیابان شهید مظفری تخریب شد.وی ابراز داشت: حمام بزرگ مشهور به حمام چماه که روبروی دوشاب خانه (اولین مدرسه رسمی کوهبنان) واقع شده بود در گذر زمان دچار خسارت و سر در آن فرو ریخت بود که به همت میراث فرهنگی ثبت داده شد و به سبک سنتی بازسازی شد و مدتی بعنوان موزه مردم شناسی مورد استفاده قرار می گرفت ولی چند سالی است که کاربری خاصی ندارد.
پیشکسوت فرهنگی کوهبنان افزود: همچنین در تقاطع راستا بازار قدیم کوهبنان در جوار تیمچه علیخان تا جلوی اداره پست قدیم و تکیه شهید بهشتی نانوایی، عطاری، دکان‌های بقالی، چایخانه، مسگری، آهنگری و....در سراسر روز به کار مشغول بودند.
وی بیان داشت: امروز از فعالیت بازارهای قدیم در جوار مسجد جامع محله انصار و مسجد امام کوهبنان خبری نیست به گونه ای که آثار به جا مانده از بازار مسجد جامع طی سالیان گذشته به کلی تخریب شد.
مولایی خاطر نشان کرد: بخشی از بازار قدیم و تیمچه علیخان جنب مسجد امام چند سالی است که توسط میراث فرهنگی در حال بازسازی و زیبا سازی است.
عضو سابق شهر کوهبنان افزود: در جوار مسجد امام کوهبنان و حسینه بزرگ برج خشت و گلی مشهور به برج میر حسن (مشهور به شیخ الاسلام) قرار دارد که تاریخ دقیق ساخت آن مشخص نیست برجی که گذر عمر حالا ضربانش را کند کرده و خستگی قرن‌های متمادی بر چهره‌اش نشسته و در اثر زلزله شب یلدای سال ۹۶ بخش های عمده آن فرو ریخته و پاره ای از خشت و گل به جای مانده است.
