
روبهروی پایانه مسافربری آدینه کرمان در غرب این شهر، از بیش از ۲۰ سال گذشته عدهای از شهروندان به صورت غیرقانونی و با تصرف زمینهای دولتی یا شهرداری یا خرید زمین های فاقد سند معتبر، شروع به ساخت خانه کردهاند و به هر نحوی ساکن شدهاند.
به گزارش دل عالم به نقل ازایرنا، در همه این سالها هم بارها گفته شده ساخت و ساز در عمده زمین های اینجا غیرمجاز است و زمینها هم سند ندارند اما شهروندان گوش نکردهاند و به کارشان ادامه دادهاند به امید روزی که به قول معروف و عامیانه به شکل زورچپان زمین ها و خانه هایشان جزو محدوده شهری شود، بتوانند زیرساخت های حیاتی آب، برق، گاز یا دیگر خدمات را به همراه سند قانونی زمین ها در اختیار بگیرند.
انگار این نوع زورچپان مناطق حاشیه ای به شهر سابقه هم داشته و معدود مناطقی نیز هستند که نزد افکارعمومی اینطور تعریف شده که زمین های آنجا با قیمت نازل توسط عده ای خریده یا تصرف شده و بعد آن منطقه با فشارهای مختلف و با استناد به وضعیت غیرانسانی زندگی عده ای از انسان ها در آنجا، دارای زیرساخت و سند شده اند و زمینه الحاقشان به شهر نیز فراهم آمده است.
البته برخی شهروندان در محله شیشه گری، زمین ها را با واسطه از افراد دیگری طی سال های گذشته به شکل سند دستی اما با پرداخت پول، خریده اند، هرچند با قیمت بسیار کمتر از نرخ زمین دارای سند اما بالاخره هزینه کرده اند و به زعم خودشان زمینی را خریده اند؛ این خانه ها که شمار ساکنانشان بین ۶ تا هفت هزارنفر برآورد یا اعلام می شود تاکنون نه شبکه آب دارند و نه زیرساخت قانونی برق و گاز یا دیگر زیرساخت ها.
پیشتر، اینجا کوره های آجرپزی بوده و پایه های برق هم دارد که به محلی برای انشعاب های فراوان و غیرمجاز برق طی سال های گذشته تبدیل شده است.
دوگانه مهم
صدای شهروندان ساکن در این منطقه اما بلند و گلایه هایشان نیز زیاد است؛ از یک سو هم حق دارند چون تعداد زیادی انسان آنجا سکونت دارند و از طرفی خدمات رسانی در محدوده ای که زمین هایش تصرف شده و جزو محدوده شهری نبوده و نیست، خود حدیث مفصلی است که معلوم نیست مسئولان استان کرمان می خواهند با آن چکار کنند.
در پیگیری این موضوع دچار دوگانگی و شرایط خاصی شد؛ از یکسو وضعیت سخت و غیربهداشتی زندگی انسان هایی که همنوع هستند و هیچکس شرایطشان را بویژه در سرما نمی پسندد، از سوی دیگر اما زمین هایی که شبانه و زیر لوای زمین خواری عده ای سودجو در اختیار افرادی قرار گرفته، غیرقانونی ساخت و ساز شده و کار به جایی رسیده که امکان خدمات رسانی قانونی برایشان وجود ندارد و اگر هم راهی برای آن باشد، رواج چنین پدیده هایی اگر امکان تحقق پیدا کند، می تواند در آینده برای سایر نقاط شهر کرمان یا دیگر شهرهای کشور هم مساله ساز شود و در یک مقطع زمانی دیگر زمینی ملی باقی نماند زیرا هرجا ممکن است عده ای شبانه تصرف و خانه سازی کنند و بعد هم مدعی شوند دولت یا دیگر بخش های حاکمیت باید مشکلشان را حل کنند چون آنجا خانه و زمین در اختیار آنان است.
به هر روی در این گزارش، مشکلات این منطقه تشریح و امکان های پیش رو برای حل مشکلات آن نیز بررسی شده است؛ اگرچه مسئولان متولی نیز حرفشان قابل تامل است زیرا می گویند: اگر افرادی گمان کنند به هر شکل و به طور غیرقانونی می توانند هر جایی را تصرف کنند تا بعد از گذشت مدت زمانی، بتوانند آنجا را به شکل قانونی جزو محدوده در اختیار خودشان درآورند، سنگ روی سنگ بند نمی شود و باید از این پس هم منتظر بود که سایر منابع ملی هم درگیر چنین سرنوشت هایی شوند.
برخی ساکنان شیشه گری کرمان البته می گویند چرا مسئولان از همان ۲۰ سال گذشته جلو ساخت و ساز را نگرفتند یا مانع دلال بازی عده ای که زمین ها را می فروختند نشدند و مسئولان متولی نیز مدعی هستند که از همان زمان برخورد با این پدیده های زمین خواری شروع شده، دلالان اصلی هم همان موقع یا بعد از آن بازداشت شده اند اما فرآیند انجام کار وقتی با عده ای از شهروندان و خانواده ها مواجه می شویم که بنایی را جایی ساخته اند و سکونت یافته اند، قدری مشکل می شود چون تبعات اجتماعی پیدا می کند و موضوع به مسائل حوزه قضایی و سایر ابعاد می انجامد که حل آنها دیگر براحتی نخواهد بود.
آنطور که بررسی ها نشان می دهد بخشی از زمین های منطقه معروف به شیشه گری، در ادامه محدوده محله الله آباد قرار دارد که زمانی روستا بوده لذا خدمات رسانی به مناطقی از این محله نیز به همین علت بوده است. همچنین خبرنگار ایرنا کسب اطلاع کرد بخش محدودی از زمین های این منطقه سند دارند و قانونی هستند اما بخش عمده آن متعلق به شهرداری یا دولت است که طی این سال ها زمین هایی که متعلق به شهرداری یا دولت هستند توسط عده ای خرید و فروش شده و به صورت سند دستی زمین ها را فروخته اند و کار امروز به اینجا رسیده است که این تعداد شهروند بدون زیرساخت های حیاتی مثل برق، آب و گاز در حال زندگی هستند.
تعدادی پایه انتقال برق در برخی خیابان های این محله وجود دارد اما چون خانه ها مشترک قانونی تعریف نمی شوند، برق کشی به منازل از طریق روال قانونی و معمول نبوده و بسیاری از پایه های برق چونان مرادگاه اهالی، به محل دخیل بستن آنان، آن هم با سیم های برق تبدیل شده و اشتراک های غیرمجاز تو درتو و انبوه روی پایه های برق خود گویای وضع زندگی اهالی و البته خطرات آن است.
چرا اینهمه زمان؟
با مشاهده وضعیت اسفبار زندگی شهروندان در این محله مهمترین نکته و پرسش حیاتی که نخست به ذهن می رسد این است که باوجود گذشت بیش از ۲ دهه چرا این وضعیت همچنان بلاتکلیف مانده است چون مردم می گویند بازهم امسال، سرما شروع شده و آب و برق و گاز ندارند.
اما وقتی پای صحبت مسئولان هم می نشینیم، سخنان و دلایل خود را دارند و می گویند از یکسو درست است که با انسان هایی مواجه هستند که در شرایط نامناسبی زندگی می گذرانند و طی سال ها حکم تخریب خانه هایشان به طور کامل عملیاتی نشده و سعی شده با وجود غیرقانونی بودن محل زیستشان، دسترسی به برخی خدمات به هر شکل ممکن برایشان فراهم آید اما از سوی دیگر می گویند در مواجهه با چنین اقدام غیرقانونی که تبعات دارد، براحتی نمی توان هر کاری انجام داد.
اینک اما آنچه در واقعیت پیش چشم داریم، مردمی در محدوده ای از حاشیه شهر کرمان به نام شیشه گری هستند که زندگی نامناسبی دارند و عمدتا از اقشار ضعیف به شمار می روند.
رصد صحبت مسئولان متولی استان نیز نشان می دهد طی چندسال گذشته بارها مبنی بر ضرورت تعیین تکلیف این محله مطالبی اعلام کرده اند که هنوز به طور کامل عملیاتی نشده است. دیماه سال گذشته که همزمان با فصل سرما در کرمان، رسانه ها به این موضوع پرداخته بودند، معاون استاندار کرمان گفته بود که فرمانداری طرحی پیشنهادی در باره تعیین تکلیف این منطقه دارد که اگر مورد تایید متولیان قرار گرفت در شورای تامین مطرح و مصوب می شود تا امیدها برای حل مشکل اهالی این بخش از حاشیه شهر کرمان نیز روشن شود.
یکسال از آن زمان گذشته و حالا باز در شروع فصل سرما، مسئولان همان حرف ها را می زنند؛ همین گزارش نیز از حدود یکماه گذشته آماده انتشار است اما هربار گفته می شود که قرار است جلسه ای برای تعیین تکلیف این مشکل برگزار شود و چون خبرنگار ایرنا منتظر برگزاری جلسه بود مطلب را منتشر نکرد و تا امروز( مخابره گزارش) جلسه ای یا برگزار نشده یا تصمیم و مصوبه ای برای تعیین تکلیف مشکل این منطقه نداشته است.
فرماندار کرمان می گوید که طرح پیشنهادی مربوط به این مشکل از خیلی وقت پیش ارائه شده که باید در جلسات متولیان در سطح استان بررسی و در صورت تایید به شورای تامین برود و اگر بتواند مصوبه شورای تامین را بگیرد.
آنطور هم که مسئولان می گویند راهکارهای حل این مشکل تنوع زیادی ندارد زیرا یا باید همه ساخت و سازها تخریب شوند که حدود هفت هزار نفر را شامل می شوند و تبعات اجتماعی آن بسیار و مهم است یا باید زمینه واگذاری زمین ها به شکل قانونی به این افراد و فروش به آنان فراهم شود و با الحاق آن منطقه به محدوده رسمی شهری، احداث زیرساخت های مثل آب، برق و .... نیز به مرور در دستور کار قرار گیرد.
علی بابایی فرماندار کرمان البته تاکید دارد که ابتدا باید از ادامه و گسترش ساخت و سازهای غیرمجاز این منطقه جلوگیری به عمل آورد که تمهیداتی از سوی شهرداری در دستور کار است.
آخرین وضعیت تصمیم گیری ها برای این محله در حالی است که معاون عمرانی استاندار کرمان نیز دیماه سال ۱۳۹۹ در گفت وگو با سایت خبری «کرمان نو» گفته بود: فرمانداری مسئول کار بوده، طرح خود را در این زمینه آماده کرده و پیشنهادهایی هم داشته که فرستاده برای ما و در اولین فرصت جلسه را تشکیل می دهیم و مطرح می شود، لذا اگر (طرح پیشنهادی) قابلیت اجرا داشته باشد به شورای تامین ارسال می شود و مصوبه شورای تامین را می گیریم.
نکته قابل تامل اینکه پیگیری برای تصمیم گیری درباره این طرح پیشنهادی هنوز به سرانجام نرسیده است.
مشکل سوخت، آب و برق در سرمای کرمان
اهالی برای تامین سوخت و گرمایش و سرمایش از کپسول مایع یا نفت سفید استفاده می کنند و می گویند برای تامین این امکانات هم دچار مشکلاتی هستند.
برخی از اهالی در خانه هایشان چاه آب نصب کرده اند و همان را مصرف می کنند که هم سختی بالایی دارد و هم بهداشتی نیست.
می گویند موقع انتخابات که می شود نامزدها اینجا می آیند و سخنرانی می کنند و وعده هایی هم می دهند اما دیگر می روند و هیچ اتفاقی هم نمی افتد.