
برخی کشورها تاکنون در سطح گسترده واکسیناسیون را انجام دادهاند؛ در کشور ما اما این اقدام کند و با سرعت لاکپشتی و بهصورت قطرهچکانی، پیش میرود و همین، موجب اعتراض و انتقاد گروههای مختلف جامعه شده و همگان خواستار تسریع در روند واکسیناسیون هستند در شرایطی که شمار مرگهای روزانه در کشور به 500 نفر نزدیک شده است.
دکتر مهدی شفیعی، سخنگوی دانشگاه علومپزشکی کرمان در این گفتوگو که در ادامه آن را میخوانید، میگوید که اگر بخواهیم در مدت یک سال، کل جمعیت کشور را واکسینه کنیم، ماهانه به 10 میلیون دوز واکسن نیاز داریم. چیزی که فعلا و تا قبل از تولید واکسن داخل، شبیه یک رویای دستنیافتنی شده است. او با این حال، توضیح میدهد که به تناسب میزان واکسنی که به کشور و بعد هم به استان کرمان رسیده، واکسیناسیون گروههای اولویتدار در حال انجام است.
او از مردم میخواهد تا برای دریافت واکسن، نه به جایی مراجعه کنند و نه در سایتی ثبتنام کنند. صبوری کنند تا از سوی دانشگاه علومپزشکی آنها را صدا کنند.
شفیعی همچنین تاکید میکند کسی به واکسنهایی که خارج از چرخهی بهداشتودرمان عرضه میشود اعتماد نکند.
گفتوگو با وی را در ادامه بخوانید.
آقای دکتر، لطفا دربارهی روند واکسیناسیون توضیح دهید که در استان چهقدر پیش رفته است؟
واکسیناسیون یک برنامهی ملی دارد که مصوب قرارگاه مقابله با کووید 19 است. برای اینکه ابتدا مرگومیر ناشی از بیماری را کم کنیم و بعد زنجیرهی انتقال قطع شود و زندگی به روال عادی برگردد، نیاز است 60، 70 درصد جمعیت کشور واکسینه شوند. برآورد این است که در کشور برای حدود 60 میلیون نفر نیاز به واکسن داریم. واکسنهایی که اکنون عرضه میشوند بهجز جانسون ـ جانسون، دو دوزی هستند و در دو مرحله باید تزریق شوند. بنابراین، کشور به 120 میلیون دوز واکسن در یک سال نیاز دارد و این یعنی، ماهانه 10 میلیون دوز نیاز است. عملا سخت است چنین واکسنی را بخواهیم تامین کنیم چون در دنیا، تولید واکسن به این حد نرسیده و سهمیهای به این میزان هم به کشور ما داده نمیشود؛ بنابراین، باید منتظر باشیم واکسن تولید داخل به بازار بیاید و این ظرفیت را پوشش دهد. واکسیناسیون در کشور، چهار فاز دارد که گروه اول، شامل پرسنل بهداشت و درمانی و جانبازان و ساکنان آسایشگاههاست و باید بهطور کامل این افراد واکسینه بشوند تا سراغ فازهای بعدی که سالمندان خارج از آسایشگاهها، بیماران زمینهای و ادارات با کارمند بالا و اربابرجوع زیاد و نیروهای انتظامی و نظامی و معلمین هستند برویم و، از شهریور به بعد، واکسیناسیون جمعیت عمومی آغاز و انجام میشود. در سایتها و فضای مجازی اخباری منتشر میشود که برای واکسن به سایت یا مکانی مراجعه شود، تاکید میکنم که برای واکسن، نه مراجعهی حضوری داریم و نه نامنویسی و نه نوبتدهی. تنها چیزی لازم است اینکه افراد، پروندهی الکترونیک سلامت تشکیل داده باشند و کسانی که ندارند، به نزدیکترین مرکز بهداشت محل زندگی خود مراجعه کرده و پرونده را تشکیل دهند. دانشگاههای علومپزشکی هر زمان که نوبت به هر گروهی از افراد برسد، فراخوانها را اعلام میکنند و چنانچه نیاز به ثبتنام باشد، خود ما اطلاعرسانی میکنیم. از مردم میخواهم که اخبار این حوزه را از طریق رسانههای معتبر دریافت کنند.
چند نفر تاکنون در استان واکسینه شدهاند؟
فاز اول که پرسنل بهداشت و درمان هستند و تعدادی از جانبازان بالای 70 درصد نیز سهمیه داشتند که واکسن آنها کامل زده شد، سالمندان ساکن آسایشگاهها هم تقریبا واکسنشان را کامل دریافت کردهاند. تاکنون شش مرحله واکسن در کشور و استان توزیع شده است. آمار دقیق استان را ندارم، اما زیرمجموعهی دانشگاه علومپزشکی کرمان، تا روز جمعه، حدود 10 هزار نفر از گروههای هدف واکسینه شدهاند.
چند نفر دیگر از گروه اول باقی مانده است؟
گروه هدف در زیرمجموعهی دانشگاه کرمان، حدود 16 تا 17 هزار نفر است. حدود 50 درصد جامعهی هدف واکسن را دریافت کردهاند.
طبق سند ملی، تا این تاریخ، همین تعداد باید واکسینه میشدند؟
بستگی به میزان واکسنی دارد که به کشور وارد شده است. برنامه این بود که تا پایان فروردینماه و هفتهی اول اردیبهشتماه، این جمعیت واکسن خود را دریافت کنند. تمام تلاش وزارتخانه این است که هرچه زودتر واکسن برسد تا این اتفاق بیفتد.
در خبرها آمده بود که به تعدادی از پاکبانان نیز در استان واکسن تزریق شده اما شما اشارهای به این گروه نکردید.
از آنجا که این گروه، بهویژه کسانی که با زبالههای عفونی بیمارستانی سروکار دارند، در معرض خطر بالایی هستند، تصمیم بر این شد از سهمیهی فاز اول به آنها هم تزریق شود. سهیمهی اندکی برای پاکبانان اختصاص پیدا کرد که در استان حدود 600 و خردهای نفر بودند که فراخوان شده و واکسن را دریافت کردند.
پس فقط پاکبانان شهر کرمان نبودهاند که واکسن دریافت کردهاند.
خیر. در کل استان و براساس لیستی که شهرداریها اعلام و اولویتبندی کردند سهیمه گرفتند و واکسن به آنها تزریق شد.
چه نوع واکسنهایی تاکنون در استان تزریق شده است؟
در کشور، تاکنون واکسن روسی چند مرحله و، واکسن هندی یک مرحله وارد شده همچنین آسترازینکا که واکسن اتحادیهی اروپاست، اخیرا وارد شده است. واکسنی که ما گرفتیم از کارخانهی واکسنسازی کره است که با نظارت کشور سوئد تولید میشود. واکسن چینی هم برای گروههای هدف بیماران زمینهای و خاص و سرطانی بوده که سهمیهی آنان دریافت و به بخش عمدهای از این جمعیت هم تزریق شده است. کسانی که باقی ماندهاند، به تدریج تزریق به آنها صورت میگیرد.
آقای دکتر، در کشور، از بازار سیاه واکسن کرونا صحبت میشود. در کرمان چنین گزارشی تاکنون دریافت کردهاید؟
اصلا در کشور هم چنین چیزی نداریم. واکسنهایی که میگویند وجود دارد و مردم پول میدهند و میخرند، معلوم نیست از کجا وارد میشود و اصلا، واکسن هست یا نه؟ آنچه تعهد وزارت بهداشت است، واکسن کرونا برای 60 میلیون نفر در کشور است که زیرمجموعهی دانشگاه کرمان حدود 900 هزار نفر میشود، این واکسن، رایگان است و از طریق فراخوان تزریق میشود. فعلا، دستورکاری برای خرید و فروش واکسن وجود ندارد و واکسن در جایی عرضه نمیشود و تماما در دست سیستم بهداشت و درمان است. واکسنی اگر خارج از سیستم بهداشت و درمان عرضه شود، از نظر ما یا واکسن نیست یا ممکن است غیرقانونی وارد شده و اصلا توصیه نمیشود.
دربارهی اینکه واکسن ایرانی چه زمانی به بازار میآید، شما چه اطلاعاتی دارید؟ صحبتهای ضدونقیضی در اینباره گفته میشود. وزیر بهداشت گفته بود تا اواخر بهار میآید اما رئیسجمهور اخیرا اعلام کرد که تا این تاریخ نمیرسد.
بهطور دقیق مشخص نیست واکسن ایرانی چه زمانی میرسد. اقدامات اولیه برای ساخت آن صورت گرفته و باید تاییدیهی نهایی را بگیرد تا به تولید انبوه برسد. دانش آن در کشور بومی شده ولی تکنولوژی ساخت آن هم موضوع مهمی است. به طور کلی، در فرایند تولید واکسن، مجموعهی عواملی دخیل هستند که نشان میدهد چه زمانی به بازار میآید. قول داده شده که اواخر بهار و اوایل تابستان به این واکسن دسترسی یابیم.