
دهقانی، با سه دهه سابقهی فعالیت در حوزهی گردشگری استان کرمان، عضو کمیسیون گردشگری اتاق و مدیرعامل آژانس هواپیمایی جنوبشرق که اولین تورهای زیارتی در استان را برگزار کرده؛ در مخالفت با این تصمیم، میگوید که چنین اقدامی، فایدهای جز به حاشیه راندن بخش خصوصی و ایجاد انحصار ندارد و در نهایت، زائران نیز سردرگم و حتی متضرر خواهند شد. گفتوگو با او را در ادامه میخوانید.
آقای دهقانی لطفا دربارهی جزئیات برنامهای که سازمان حج و زیارت برای زائران دارید توضیح دهد. قرار است چه اتفاقی بیفتد؟
به گزارش دل عالم به نقل از فردای کرمان، پس از دو سال تعطیلی دفاتر خدمات مسافرتی به دلیل شیوع کرونا و خسارات سنگین مالی که دیدند، خوشبختانه ایران و عراق اخیرا توافق کردهاند که ویزا برداشته شود و کسانی که قصد سفر زیارتی به کربلا و نجف را دارند، بهراحتی بتوانند سفر کنند اما سازمان حج و زیارت دارد قضیه را طور دیگری پیش ببرد و فشاری روی دفاتر خدمات مسافرتیِ مجوزدار گذاشته و میگوید که ثبتنام زائران از طریق این سازمان انجام شود و هزینه به حساب حجوزیارت ریخته شود! این اما، یک اقدام غیرقانونی است. طبق فرمایش مقام معظم رهبری کارها باید به بخش خصوصی واگذار شود و بخش دولتی نباید دخالت کند؛ وظیفهی بخش دولتی اما نظارت است. ما نظارت این سازمان را کاملا قبول داریم ولی اینکه واریز وجه به حساب این سازمان باشد و بعد بگویند 70 درصد هزینه را الان میپردازیم و 30 درصد باقیمانده را وقتی که زائر برگشت قابل قبول نیست. چه دلیلی دارد این کار انجام شود؟ یعنی اینقدر بیاعتمادی به دفاتر مجاز و قانونی وجود دارد؟ الان گروههای آزادبر دارند بهصورت غیرمجاز تور برگزار میکنند و با هر کیفیتی هم ارائه شود، به کسی پاسخگو نیستند. حالا دفاتری از جمله ما که چندین دهه سابقهی برگزاری تورهای متعدد اعم از زیارتی و نه فقط در استان کرمان بلکه در اهواز و بوشهر و شیراز هم داریم و تاکنون هم کمترین مشکلی پیش نیامده است؛ باید برای دریافت هزینهی خدماتی که ارائه میشود، به سازمان حج و زیارت مراجعه کنند. اگر به دنبال افزایش رضایت زائر هستند، راه آن این نیست. وقتی دفاتر مجاز تور را برگزار کنند، میتوانند شرایط اقساطی هم برای زائران فراهم کنند ولی با این تصمیم سازمان چنین امکانی ممکن نیست. تقاضایی که داریم این است که سازمان دخالت نکند و مسیر غیرمجازها را برای ورود به این بازار هموار نکند. با این تصمیم، میخواهند پول به حساب سازمان ریخته شده و ما مثلا از کرمان به تهران برویم و پول زائر را از سازمان بگیریم! نمیدانم سازمان دنبال چیست؟ میخواهند بخش خصوصی را بهطور کامل از صحنه حذف کنند که چنین تصمیماتی میگیرند؟ جای تاسف است. کجای قانون چنین اجازهای میدهد؟ هرچه دفاتر مجاز را به حاشیه برانند، گروههای غیرمجاز جایگزین میشوند و هر چهقدر هم خدمات با کیفیت پایین ارائه و حقوق زائران زایل شود، کسی پاسخگو نیست و یا اگر به شکایت و دادگاه برسد؛ جریمهی جزئی لحاظ و کار تمام میشود.
سازمان حج و زیارت دفاتر ویژهای ندارد که این پول را دریافت کنند؟ باید مستقیما به حساب این سازمان پول سفر واریز شود؟
بله. گفتند شماره حساب میدهیم، ثبتنام به صورت سراسری انجام شود و پول به صورت متمرکز به حساب سازمان واریز شود.
در دفاع از این تصمیم چه میگویند؟ با چه هدفی میخواهند اینطور عمل کنند؟
توجیهشان این است که اگر زائری ناراضی آمد، پولِ آژانس مربوطه را نمیدهیم! اما آخر این چه روشی است؟ قانون پیشبینی کرده که اگر تخلفی از سوی دفاتر مجاز صورت گرفت و زائران ناراضی بودند، لغو مجوز صورت گیرد نه که پول را به این شکل پرداخت کنند. متاسفانه باید بگویم عدهای پشت سخنان رهبر معظم انقلاب قرار میگیرند ولی طور دیگری اقدام میکنند؛ ایشان فرمودهاند که تحت نظارت سازمان حج و زیارت باشد نه که خود سازمان انجام دهد ولی اینگونه القا میکنند که حج و زیارت باید انجام دهد. 100 درصد مطمئن هستیم که بحث ایشان، نظارت سازمان حج و زیارت است و همهی توصیههای ایشان روی چشم ماست و باید اجرایی شود و حتی حاضریم حق نظارت به سازمان بپردازیم ولی چنین کاری با دفاتر مجوزدار و باسابقه نکنند که تماشاچی باشند و آزادبرها مسیرشان هموار شود.
این تصمیم، کجا قرار است مصوب شود؟
از دو ماه پیش چندین بخشنامه در این خصوص برای ما ارسال شده که مغایر هم هستند. مدام برنامهها تغییر کرده و هیچکدام به نتیجه نرسیده است. ما که دولتی نیستیم مدام بخشنامه بفرستند. این وسط مردم سرگردان هستند و ضرر میبینند. ما این همه تور زیارتی مشهد و دیگر تورها را برگزار کردهایم و همه اصول و ضوابط بوده و هیچ مشکلی هم پیش نیامده است. ما مجوز داریم و آبرو و اعتبار داریم اما سازمان اینطور رفتار بچگانهای دارد.
در واقع، در جریان این تصمیم، یک سازمان دولتی است که دارد فروش خدمات انجام میدهد؟ این، قانونی است؟
قانونی نیست. اداره دولتی نمیتواند پول بگیرد. فقط موضوع حج عمره و تمتع است که خیلی با این سفرها فرق دارد. عراق اصلا یک موضوع دیگر است که آمدهاند آن را با حج یکسان دیدهاند. احتمال میآیند شرکت خصولتی درست میکنند که پول به حساب آن شرکت بیاید.
الان این تصمیم در چه مرحلهای است؟
در حد صحبت و طرح موضوع است و هیچکدام از استانها زیر بار نرفتهاند و نخواهند رفت. نتیجه این تصمیم، جز به حاشیه راندن دفاتر با سابقه و مجوز دار و هموار کردن مسیر غیرمجازها و دکانی برای عدهای خاص و ایجاد انحصار نیست.
در استان کرمان، میراثفرهنگی یا استانداری در این خصوص پیگیریای برای حمایت از دفاتر مسافرتی بخش خصوصی داشتهاند؟
میراثفرهنگی خیلی وظیفهای در این زمینه ندارد و متولی سفرهای زیارتی، سازمان حج و زیارت است. در اینباره، با نمایندگان محترم مجلس صحبت کردهایم و گفتند که با موضع ما کاملا موافقند و اگر موضوعی پیش آمد از طریق مجلس، میخواهیم تا وزیر ورود کند. این اقدام، در مقابل منویات مقام مغظم رهبری برای واگذاری امور به بخش خصوصی است. با استاندار محترم صحبتی نکردیم اما مطمئن هستیم دولت در حوزهی گردشگری میخواهد بخش خصوصی کار کند ولی اینکه سازمان حج و زیارت چنین برنامهریزی میکند، نمیدانیم چه سیاستی پشت آن است. اما از جناب استاندار خواهش میکنیم تا پیگیری کنند و به سازمان حج و زیارت تذکرات لازم را بدهند تا دفاتر مجاز تورهای عتبات را برگزار کنند و اجازه دهند بازاری رقابتی فعال شود و مردم انتخاب کنند و مکانسیم عرضه و تقاضا برقرار و سطح کیفی خدمات افزایش یابد. الان، مشهد و اصفهان و تهران دارند پروازهای متعددی به نجف انجام میدهند. جلوی کدام را گرفتهاند که پول را به حساب حج و زیارت بریزید؟ شاید میخواهند در استانهایی کوچکتر و محدودتر هستند فشار بیشتری بگذارند تا این کار انجام شود وگرنه در سطح کشور استانهای بزرگتر زیر بار نمیروند.
الان تورهای زیارتی به عراق و نجف برقرار است؟
مدتی به دلیل شرایط سیاسی عراق و انتخابات وقفه افتاد اما از دو هفته پیش که ویزا برداشته شد، شرایط خیلی مناسب برای زائران فراهم شده و میتوانند حتی تا یک ماه بمانند و هر جا که خواستند، اقامت کند. بخش خصوصی الان دارد کار میکند و همهی دفاتر میتوانند این خدمات را بدهند.