
تیرماه سال 98 که خبر ریزش تعدادی از کاشیهای گنبد مشتاقیه شهر را پُر کرد، دوستداران میراثفرهنگی نگرانی خود از این وضعیت را در شبکههای اجتماعی و مطبوعات مطرح کردند و حتی هشدار دادند که با این شرایط، نگرانیم سرانجام کل گنبد فرو بریزد. آن زمان، وقتی مطالبات زیادی برای مرمت گنبد مشتاقیه شکل گرفت، میراثفرهنگی استان ورود کرد و گفت که طرحی برای مرمت آن تهیه کرده و در اعتبارات ملی نیز برایش بودجهای گذاشته است.
29 ماه گذشته و تصویری که در کنار این گزارش میبینید، زخمی که بر چهرهی این گنبد نشسته را نشان میدهد که مداوا نشده است.
قدمت بنای مشتاقیه به دورهی زندیه برمیگردد. بانی اول این بنا، میرزا حسین رائینی، حاکم کرمان در دورهی زندیه است که پس از قتل مشتاق در سال ۱۲۰۶ ق. و دفن در این مکان، به مشتاقیه اشتهار بیشتری یافت.
گنبد فیروزهای آرامگاه شاه نعمتالله ولی در ماهان نیز سرنوشتی مشابه مشتاقیه دارد. آبانماه سال گذشته و از آنجا که حدود 15 سال از آخرین باری که این گنبد مرمت شده بود سپری میشد، بعد از بارانی شدید، تعدادی از کاشیهای آن فروریخت. آن زمان، شفیعی، معاون میراثفرهنگی استان در گفتوگو با فردایکرمان توضیح داد که به این زودی نمیتوانند آن را مرمت کنند: «برای مرمت گنبد، در حال رایزنی با اوقاف هستیم تا بهصورت مشارکتی مرمت را انجام دهیم اما مرمت گنبد آستانه به این سادگی نیست. بهطور کلی، مرمت گنبدها، جزو سختترین کارهای مرمتی است چون دسترسی به آن دشوار است و باید تمام اطراف آن داربست ایجاد شود و بعد، برای قطاعی که مشکل پیدا کرده، در کارگاه قالب معکوس ریخته و سپس، در محل نصب شود». با این وجود، وعدهی معاون میراث حکایت از آن داشت که در بهار مرمت گنبد آغاز شود ولی همچنان، مرمتنشده، باقی مانده است.
آرامگاه یا آستانه شاه نعمتالله مجموعهای تاریخی در شهر ماهان و محل دفن این شاعر و صوفی بلندآوازه است که در دورههای مختلف تاریخی و طی شش سده ساخته شده است.
این بنا علاوه بر اینکه معماری شاخصی دارد، همواره موردتوجه گردشگران و زائران نیز بوده است.
در گنبد این آرامگاه، کاشیهای «نره» و با تکنیک معقلی کار شده و ملات گچی هم در پشت کار استفاده شده است. به این دلیل که در تعمیرات بعدی، برداشتن قطعاتی که نیاز به تعویض دارد راحتتر صورت گیرد. تفاوت کاشی معمولی با کاشی نرهای در ضخامت گِل پشت لعاب کاشی است که در نرهای تا دو برابر کاشی معمولی است. از این کاشی بیشتر در گنبدها استفاده میشود تا در برابر برف و یخبندان مقاومت بیشتری داشته باشند.
مدیریت و بهرهبرداری از آستانه شاه نعمتا... ولی و مشتاقیه برعهدهی اوقاف است اما هر دو بنا ثبت ملی شده و میراثفرهنگی نیز دربارهی آن وظایفی دارد اما ماههاست که هر دو این نهادها، به همراه دوستداران میراثفرهنگی استان، در برابر زخمی آشکار که بر پیشانی این دو بنا نشسته، بیاعتنایی پیشه کردهاند. این در حالی است که در استان کرمان همواره بر رونق گردشگری تاکید شده است. این دو بنا، از ظرفیتهای مهم استان برای رسیدن به این رونق هستند.